De Doorgang

De muurschildering is het werk van de Brusselse tekenaar François Schuiten en draagt de titel ‘De doorgang’, een verwijzing naar De Duistere Steden. Deze reeks, waarvan het scenario werd geschreven door zijn Parijse vriend Benoît Peeters, verscheen voor het eerst in 1982 in het Franse tijdschrift A suivre, alvorens in 1983 in albums te verschijnen. Doorheen de verhalen, die de vorm aannemen van strips, reisgidsen, dagboeken en zelfs archieven, reist de lezer door een fantastische parallelle wereld.

In het album ‘Brüsel’ is de machtige stad met de gelijkende naam de zetel van het Paleis van de Drie Machten, dat een sterke gelijkenis vertoont met het Justitiepaleis in Brussel. De Grote Zaal van Zarbec lijkt op het station van Schaarbeek, terwijl de serrestad Calvani doet denken aan de serres van Laken. ‘Brüsel’ wordt voorgesteld als een stad geteisterd door projectontwikkelaars die enorme gebouwen willen neerzetten waarmee ze volkswijken vernietigen. Dit is een rechtstreekse verwijzing naar de ‘Brusselisatie’, meer bepaald de grote bouwprojecten die een belangrijke impact hadden op Brussel: de overwelving van de Zenne, de Noord-Zuidverbinding, de bouw van het Justitiepaleis en de afbraak van het beroemde Volkshuis van Victor Horta.

Als zoon van een bekende architect die zelf ook een passie had voor deze discipline, presenteert François Schuiten tekeningen geïnspireerd door architectuur en perspectief, zoals te zien is op deze muurschildering. François Schuiten en Benoit Peeters leggen uit dat ze tijdens een bezoek aan het Justitiepaleis in Brussel een deur openduwden en de steden van de duisternis ontdekten. Er bestaan andere verborgen doorgangen om toegang te krijgen tot deze parallelle wereld. Deze muurschildering zou er één van zijn…

De gebruikte techniek voor deze creatie verschilt van de eerste muurschilderingen van de Striproute. Volgens Michel Van Roye, de schepen die de Striproute in 1991 lanceerde, stemde François Schuiten ermee in de zevende muurschildering van de Route te maken, op voorwaarde dat de sgraffito-techniek zou worden gebruikt. Hierbij wordt de muur bedekt met een eerste laag zwartgekleurd cement, gevolgd door een tweede laag wit cement van 3 mm dik. Door de lijnen van het ontwerp snel op de tweede laag vers cement te etsen, verschijnt een holle lijn op het zwarte cement. Wie de muurschildering van nabij bekijkt, ziet dat de hoofdlijnen van de tekening hol zijn. Deze techniek, gebruikelijk in de art nouveau, maakt het mogelijk om duurzame muurschilderingen te maken.

François Schuiten is een veelzijdig kunstenaar. Hij creëerde talrijke werken en nam deel aan verschillende scenografische projecten. Een voorbeeld uit Brussel is het kunstwerk genaamd ‘Le Passage Inconnu’ voor het metrostation ‘Hallepoort’, dat de kunstenaar in 1993 ontwierp door twee oude trams in te bouwen in de muren. Hij werkte ook mee aan de scenografie van Train World in Schaarbeek. Op de banken van een Brusselse school ontmoette hij op 12-jarige leeftijd Benoît Peeters. Peeters wordt beschouwd als een specialist van Hergé en heeft drie boeken gepubliceerd over de auteur van Kuifje en Kwik en Flupke.

Originele tekening van de muurschildering door François Schuiten en vermelding: “Sur cimentage traits en creux” (Op holle cementlijnen) © https://www.altaplana.be/nl/dictionary/passage-le

Scenarioschrijver: Benoît Peeters (1956-)

Tekenaar: François Schuiten (1956-)

Uitgeverij: Casterman

Jaar waarin Steden van de Duisternis werd gecreëerd: 1982

Originele creatie door François Schuiten